Av.Feyzi Çelik yazdı.

Asgari ortak noktaların tespiti ve bunların geliştirilmesinden çok

birbirine karşıt hususlar daha fazla ön plana çıkartılıyor. Toplumun genel görüşünü oluşturmakta rol oynama durumundan uzak düşülüyor. Bu kendi kimliğinizi daha fazla vurgulamanıza engel de değildir. Zaten önemli olan, toplumdaki genel eğilimin farklılığınızı doğal görmesini sağlamaktır. Farklılığınız toplum tarafından kabul edildiği oranda bu farklılığın toplumun geneline bir zenginlik kattığı toplum tarafından görüleceğinden dolayı diğer farklılıklar da kolayca kendilerini ifade etme olanağı bularak marjinallik etiketinden kurtulabilirler. Bunun tersine zorlayıcı bir şekilde farklılıkların gizlenmesi, ilişkileri sırnaşık ve eğreti durumuna getirecektir. Bu da dezavantajlı durumda bulunanlarla ilişkiyi esas olarak içinde buyurganlığı taşıyan “hoşgörü/tolerans” düzeyinde kalır. Dezavantajlı farklılığı içinde taşıyanlar giderek bu farklılığını yitirirler ya da ilişkiyi koparak kendilerini soyutlama yoluna gidebilirler. Böylece, “hoşgörü/tolerans” düzeyindeki ilişki dahi aranır duruma gelir ki, bu da düşmanlık duygularına doğru gidişe neden olur.
Tüm toplumsal olayların içinden çıkılmaz duruma gelişinde bu gibi ortaklaşmadan kaçış eğiliminin etkisinin ağırlık taşıdığı kuşkusuzdur.
Toplum farklılıkları, tarihidir. O toplumun yaşayan üyeleri geçmişin birikimi ile birlikte var olurlar. Onları kendi birikimlerinden koparmak istediğiniz oranda onlar sizden uzaklaşıp, başka ilişkilere de geçebilirler. Onları var eden tarihi birikimler incelenirse benzerlikler olduğu da görülecektir.